ประสิทธิภาพเชิงนิเวศในกระบวนการผลิต

ไออาร์พีซี ตระหนักถึงผลกระทบจากการดำเนินธุรกิจต่อชุมชนรอบเขตประกอบการฯ และใส่ใจถึงการใช้ทรัพยากรของโลกอย่างรับผิดชอบ ไออาร์พีซี จึงให้ความสำคัญกับการบริหารจัดการด้านประสิทธิภาพเชิงนิเวศตลอดห่วงโซ่อุปทาน โดยมุ่งเน้นการใช้ทรัพยากรและวัตถุดิบในกระบวนการผลิตอย่างมีประสิทธิภาพ การใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ การควบคุมคุณภาพอากาศและกลิ่น และการจัดการน้ำเสียและของเสียอย่างเหมาะสม

แนวทางการบริหารจัดการ

ไออาร์พีซี กำหนดนโยบายคุณภาพ ความมั่นคง ความปลอดภัย อาชีวอนามัย สิ่งแวดล้อม และการจัดการพลังงาน (QSSHE) โดยเน้นการปฏิบัติตามหลักการดังต่อไปนี้

• การดำเนินการบริหารจัดการตามระบบปฏิบัติการที่เป็นเลิศ (Operational Excellence Management System: OEMS)
• การวางแผนบริหารความเสี่ยงอย่างเป็นระบบ
• การปฏิบัติตามกฎหมายและข้อกำหนดต่าง ๆ
• การควบคุมความเสี่ยงและลดผลกระทบตามหลักการ 7Rs ควบคู่กับแนวปฏิบัติการซ่อมบำรุงสีเขียว (Green Turnaround) และหลักเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy)

ไออาร์พีซี จัดทำระบบบริหารจัดการแบบบูรณาการ ทั้งด้านพลังงาน คุณภาพอากาศ น้ำเสีย และของเสีย จากการดำเนินงานของทุกโรงงานในเขตประกอบการฯ โดยใช้กรอบการดำเนินงานของโรงงานอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ (Eco Factory) เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง รวมถึงประยุกต์ใช้แนวทางการซ่อมบำรุงสีเขียว (Green Turnaround) เพื่อลดผลกระทบในช่วงการซ่อมบำรุงประจำปี อาทิ การควบคุมการดำเนินงานให้เป็นระบบปิดเพื่อควบคุมสารอินทรีย์ระเหยง่าย ของเสีย น้ำเสีย และกลิ่น นอกจากนี้ ในปี 2563 ไออาร์พีซี ลงทุนมากกว่า 435 ล้านบาท เพื่อดำเนินโครงการป้องกันและลดมลพิษทางอากาศ การตรวจติดตามคุณภาพอากาศ การพัฒนาการบริหารจัดการด้านสิ่งแวดล้อม การลดการใช้พลังงาน การอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพและระบบนิเวศ และการสร้างสังคมคาร์บอนต่ำ

1. นโยบาย

ไออาร์พีซีกำหนด แผนแม่บทระบบบริหารจัดการด้านประสิทธิภาพในการดำเนินงาน (Operational Efficiency & Management System Roadmap) ระหว่างปี 2561 – 2565 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาผลการดำเนินงาน มุ่งมั่นที่จะลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการดำเนินโครงการ โดยคำนึงถึงการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ การควบคุมคุณภาพอากาศและกลิ่น และการจัดการน้ำเสียและของเสีย รวมถึงการได้รับรองเป็นโรงงานอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ (Eco Factory) จากสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

2. กระบวนการและระบบบริหารจัดการ

ไออาร์พีซี นำระบบการดำเนินการบริหารจัดการตามระบบปฏิบัติการที่เป็นเลิศ ของกลุ่ม ปตท. (PTT Group’s Operational Excellence Management System: OEMS) มาประยุกต์ใช้ในการบริหารจัดการองค์กรด้านการใช้พลังงาน การควบคุมคุณภาพอากาศและกลิ่น และการจัดการน้ำเสียและของเสีย ทั้งนี้ ไออาร์พีซี วางแผนระยะยาวเพื่อจัดการด้านการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ โดยกำหนดเป้าหมายการใช้พลังงานทั้งหมดขององค์กรในปี 2563 ไม่เกิน 69 ล้านกิกะจูล และในปี 2568 ไม่เกิน 66 ล้านกิกะจูล และกำหนดเป้าหมายดัชนีการใช้พลังงาน (Energy Intensity Index: EII) ในปี 2563 ที่ร้อยละ 89.7 รวมถึงเป้าหมายการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพในปี 2568 ที่ร้อยละ 86.9 เพื่ออยู่ในเกณฑ์ Top Quartile ของอุตสาหกรรม

ไออาร์พีซี ให้ความสำคัญกับการควบคุมคุณภาพอากาศและกลิ่นเพื่อลดผลกระทบต่อชุมชนรอบเขตประกอบการฯ และตรวจติดตามการดำเนินงานด้านการควบคุมคุณภาพอากาศและกลิ่น ผ่านการได้รับข้อร้องเรียนที่ได้รับตลอดทั้งปี จากการพัฒนาด้านเทคโนโลยีเพื่อควบคุมคุณภาพอากาศอย่างต่อเนื่อง ไออาร์พีซี กำหนดมาตรการเพื่อควบคุมอัตราการระบายมลสารทางอากาศ ประกอบด้วย ออกไซด์ของซัลเฟอร์ (SOx) ออกไซด์ของไนโตรเจน (NOx) และฝุ่นละออง (TSP) รวมถึงปรับปรุงถังเก็บสารเคมีขนาดใหญ่และจัดทำบัญชีการปลดปล่อยสารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs Inventory) เพื่อบริหารจัดการสารอินทรีย์ระเหยง่าย นอกจากนี้ ได้ดำเนินโครงการปรับปรุงหอเผาทิ้งระดับเหนือพื้นดินและโครงการติดตั้งหอเผาทิ้งระดับพื้นดินแบบระบบปิด (Enclosed Ground Flare EGF) เพื่อลดระดับกลิ่นและลดผลกระทบด้านเสียงและแสงสว่างต่อชุมชนรอบเขตประกอบการฯ

ไออาร์พีซี ตระหนักว่าการเกิดของเสียต้องมีการจัดการที่เหมาะสมเพื่อลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม จึงกำหนดการบริหารจัดการของเสียอันตรายที่เกิดจากกระบวนการผลิตของไออาร์พีซี เช่น Spent Caustic ที่เกิดจากโรงงาน UHV และของเสียไม่อันตราย เช่น ขี้เถ้าเบาจากการเผาไหม้ถ่านหินของโรงไฟฟ้า ตามข้อกำหนดทางกฎหมายอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ ไออาร์พีซี ได้นำหลักการ 7Rs (Reduce, Reuse, Recycle, Repair, Refuse, Return, and Rethink) มาใช้ในการบริหารจัดการของเสียแบบบููรณาการทั่วทั้งองค์กร รวมถึงปฏิบัติตามนโยบายของกลุ่ม ปตท.ในการกำหนดให้ปริมาณของเสียฝังกลบเป็นศูนย์ เพื่อหาแนวทางในการนำของเสียที่ยังสามารถนำกลับมาใช้เป็นประโยชน์ได้กลับมาใช้ใหม่

ไออาร์พีซี ติดตามและตรวจสอบปริมาณของเสียจากการดำเนินงานอย่างสม่ำเสมอ โดยข้อมูลของเสียขององค์กรจะถูกเก็บในระบบฐานข้อมูล นอกจากนี้ ไออาร์พีซี ยังจัดตั้งแพลตฟอร์มรวบรวมข้อมูลขยะพลาสติกในตลาดเพื่อนำกลับเข้าสู่กระบวนการผลิต เพื่อลดการทิ้งและกำจัดขยะพลาสติก ทั้งนี้ ไออาร์พีซีมีการควบคุมให้มีการจัดการของเสียที่ดำเนินการโดยบุคคลที่สาม (Third-party) เป็นไปตามมาตรฐานและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

นอกจากนี้ ไออาร์พีซี บริหารจัดการน้ำเสียจากโรงบำบัดน้ำเสียตามกฎหมายท้องถิ่นและเกณฑ์กำหนดที่เกี่ยวข้อง และนำหลักการ 3Rs มาใช้ในการบริหารการใช้ทรัพยากรน้ำยังคุ้มค่า อาทิ การใช้น้ำเสียบำบัดแล้วมารดน้ำต้นไม้และสวนส่วนกลาง

การพัฒนาระบบการจัดเก็บข้อมูลค่าใช้จ่ายด้านสิ่งแวดล้อม

ไออาร์พีซี พัฒนาระบบเพื่่อบููรณาการค่าใช้จ่าย รายได้ และการลงทุุนด้านสิ่่งแวดล้อม (Environment Management Accounting: EMA) ตามมาตรฐานสากล UN2001 เพื่อเก็บข้อมููลที่มีความถููกต้องและครบถ้วน โดยนำข้อมููลเหล่านั้นมาใช้ในการวางแผน ควบคุุมและจัดการสิ่งแวดล้อมทั้งในระยะสั้นและระยะยาว รวมถึงเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการสิ่งแวดล้อมในการดำเนินงานประจำ และการลดต้นทุุนการผลิตไปพร้อมกับลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม ทั้งนี้ การดำเนินโครงการระยะที่ 1 ได้เริ่มดำเนินการในเดือนมีนาคม ปี 2563

3. ผลการดำเนินงาน

สรุปผลการดำเนินงานด้านสิ่งแวดล้อม

 การผลิต

สิ่งแวดล้อม

การใช้วัตถุดิบ^GRI301-1

การใช้พลังงาน^{(1) GRI302-1 , GRI302-3, GRI302-4}

หมายเหตุ:

(1) มาตรฐานและวิธีการคำนวณ อ้างอิงตามกฎหมายและกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง

(2) อัตราการใช้พลังงานไม่นับรวมปริมาณการใช้พลังงานช่วงซ่อมบำรุงปี 2560

ไฮโดรคาร์บอนที่ปล่อยตรงและผ่านหอเผา Flared and Vented Hydrocarbon^{(1), (2), (3) G4-OG6}

หมายเหตุ:

(1) ปริมาณไฮโดรคาร์บอนที่ปล่อยผ่านหอเผาตามคู่มือการจัดการไฮโดรคาร์บอนของบริษัท ไออาร์พีซี จำ กัด (มหาชน) อ้างอิง HM31: Guide to HC Management in Petroleum Refinery Operation และ HM32: Guide to Product HC Management at Petroleum Product Marketing and Distribution.

(2) ปริมาณไฮโดรคาร์บอนที่ปล่อยผ่านกระบวนการผลิต รวมข้อมูล ACB (คำ นวณ HC ได้จากส่วนต่างของ Feed เทียบ Product ที่ดึงจาก SAP) และ EPS Data (คำ นวณจาก Feed ที่เข้า Reactor ในแต่ละ Batch 7.5% และ Products ที่มี Pentane 6.6% ในแต่ละเดือน)

(3) ปริมาณไฮโดรคาร์บอนที่ปล่อยผ่านถังกักเก็บและการขนถ่ายผลิตภัณฑ์และวัตถุดิบได้จากข้อมูลคำนวณตัน VOCs ใน Marketing & Terminal เป็นลูกบาศก์เมตร ข้อมูลทั้งหมดได้รายงานในบัญชีสารอินทรีย์ระเหยง่าย

ก๊าซเรือนกระจก ^{(1) GRI305–1, GRI305–2, GRI305–3, GRI305–4}

 หมายเหตุ:

(1) การคำนวณปริมาณก๊าซเรือนกระจก (GHG) อ้างอิงมาตรฐาน API 2009, IPCC 2006, ISO14064-1, The Greenhouse Gas Protocol: A Corporate Accounting and Reporting Standard (Revised Edition) โดย GWP อ้างอิง IPCC Fourth Assessment Report (AR4-100year) และรายงานผลเฉพาะบริษัทภายใต้ การถือหุ้นของบริษัทฯ ได้แก่ บมจ.ไออาร์พีซี บจ.น้ำ มันไออาร์พีซี บมจ.อูเบะ เคมิคอลส์ (เอเชีย) และ บจ.ไออาร์พีซี คลีน พาวเวอร์

(2) ไม่รวมปริมาณก๊าซเรือนกระจกจากการปล่อยโดยตรงในกระบวนการผลิต (Process Vents)

(3) การคำ นวณหาปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยจากการซื้อไฟฟ้าส่วนภูมิภาค อ้างอิงจาก PDP 2015 Conversion Factors Calculation

(4) การคำ นวณหาปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยจากการซื้อไฟฟ้าและไอน้ำ จากโรงไฟฟ้าเอกชน (ท้องถิ่น) อ้างอิงจาก Allocation of GHG Emission from Combined Heat and Power (CHP)

Plant Guide to Calculation Worksheet V.10 (A WRI/WBCSD GHG Protod. Initiative Calculation Tod)

(5) ปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยจากแหล่งอื่นๆ (Scope 3) ได้แก่ การเดินทางของพนักงาน การใช้ผลิตภัณฑ์ B5, E10, และ E20 เป็นต้น ในปี 2560 เพิ่มขึ้นจากปี 2559 เนื่องจากขยายขอบข่าย การรายงาน อาทิ ข้อมูลการขายและขนส่งทางเรือ ข้อมูล Loss จากสายส่งไฟฟ้า (PTT Tool)

(6) ความเข้มขันของก๊าซเรือนกระจก (Intensity) คำนวณจากก๊าซเรือนกระจก Scope 1 และ Scope 2

(6) ความเข้มข้นการปล่อยก๊าซเรือนกระจก คำนวณจากปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยทางตรง (Scope 1) และปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยทางอ้อม (Scope 2)

มลพิษทางอากาศ ^{(1) GRI305–7}

หมายเหตุ:

(1) ใช้ข้อมูลการตรวจวัดโดยตรง หรือคำ นวณโดยอ้างอิงมาตรฐานและกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง

(2) ปริมาณออกไซด์ของซัลเฟอร์ อยู่ในรูปซัลเฟอร์ออกไซด์

(3) ความเข้มข้นของก๊าซออกไซด์ของซัลเฟอร์ ไม่นับรวมปริมาณออกไซด์ของซัลเฟอร์ ช่วงซ่อมบำ รุงใหญ่

(4) ปริมาณก๊าซออกไซด์ของซัลเฟอร์ และฝุ่นละออง ในปี 2562 สูงขึ้นจากปี 2561 เนื่องจากมีการใช้งาน CFBC Boiler (ใช้ถ่านหินเป็นเชื้อเพลิง) ของโรงไฟฟ้า หลังจากที่หยุดปรับปรุงระบบ

(5) วิธีคำนวณ VOC จากห่อเผาถูกปรับตามมาตรฐาน US EPA 2558 และมีการปรับเปลี่ยนการคำนวญของถังเก็บวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์

การใช้น้ำ และการระบายน้ำทิ้ง^{GRI303–3,GRI303–4}

หมายเหตุ:

(1) ปริมาณน้ำผิวดินที่ดึงมาใช้จากแหล่งน้ำธรรมชาติ ได้จากใบเสร็จค่าน้ำจากกรมชลประทาน (ลุ่มน้ำคลองใหญ่) และรวมปริมาณน้ำฝนจากบ่อรองรับน้ำภายในเขตประกอบการฯ

 ของเสีย^{GRI306–2(2016), GRI306–4(2016),GRI306–3(2020),GRI306–4(2020),GRI306–5(2020)}

หมายเหตุ:

ข้อมูลการกำจัดของเสียจากผู้ให้บริการที่ได้รับอนุญาตจากกรมโรงงานอุตสาหกรรม

การหกรั่วไหลของสารเคมี^{GRI306–3(2016)}